مدتی است که تصاویری از اعتراضات کارکنان پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌های کشور در فضای مجازی دست به دست می‌شود و آن‌ها نسبت به اثرات نامطلوب طرح طبقه بندی مشاغل در دریافت حقوق و مزایا گلایه‌مند هستند؛ به همین منظور با یکی از کارکنان رسمی وزارت نفت در حوزه پتروشیمی که دارای 18 سال سابقه فعالیت در این صنعت است، گفت و گویی داشتیم.

این کارمند رسمی وزارت نفت که سرپرست یکی از کارگاه‌های الکترونیک بخش پتروشیمی است و به دلیل شرایط نامساعد شغلی، از افشای هویت خود بیم داشت، به خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: من فارغ التحصیل مهندسی الکترونیک از دانشگاه صنعتی شریف هستم و عرف جامعه به امثال من نخبه گفته می‌شود، اما وزارت نفت، تفاوتی میان نخبه و غیرنخبه قائل نمی‌شود.

وی برای بیان واضح‌تر این مشکل، ابتدا مقدمه‌ای را درباره قانون جذب نیرو در وزارت نفت و مشکلات ایجاد شده توسط این قانون برای کارکنان بخش‌های واگذار شده آن به بخش خصوصی اینطور بیان کرد: قانون جذب نیرو در وزارت نفت، یک سابقه حدود 70 تا 80 ساله یا شاید بیشتر دارد که بر اساس آن همیشه سخت گیری‌ها و مراحل خاصی برای جذب نیروی مورد نیاز این وزارتخانه وجود داشته؛ زمانی که ما برای استخدام در شرکت پتروشیمی آزمون می‌دادیم، اکثرا از دانشگاه‌هایی با معدل‌های بالا و پس از چندین مرحله مصاحبه‌های مختلف، جذب نیروی نهایی را انجام می‌دادند و با این شیوه، نخبه گزینی می‌کردند.

وقتی در خصوصی سازی‌ها، آش را با جایش فروختند!
این کارمند رسمی وزارت نفت ادامه داد: بعد از مدتی اعلام کردند که پتروشیمی‌ها را خصوصی سازی کردیم البته آش را با جایش فروخته ایم یعنی نیرو‌ها را نیز همراه با خصوصی سازی به بخش خصوصی منتقل کردیم؛ این مسئله مشکلات زیادی را برای کارکنان این شرکت‌ها ایجاد کرد چرا که از طرفی می‌گویند خصوصی شده اید، از طرفی هنوز طبق قوانین خود وزارت نفت با ما رفتار می‌شود.

وی بیان کرد: مثلا قانون بازنشستگی نفت به این شکل است که تا 60 سالگی هیچ فردی را بازنشسته نمی‌کنند؛ کاری هم به سابقه کاری و زمان استخدام ندارند؛ اما بازنشستگی تامین اجتماعی این طور نیست و بر اساس سابقه کار محاسبه می‌شود. نکته اینجاست که ما وقتی تقاضا می‌دهیم که به شهر دیگری منتقل شویم، می‌گویند حق انتقالی گرفتن ندارید و وقتی دلیل آن را می‌خواهیم، می‌گویند شرکت مورد نظر شما در آن شهر دولتی است و شما کارمند بخش خصوصی هستید، کجا می‌خواهید بروید؟ اما وقتی برای بازنشستگی اقدام می‌کنیم، می‌گویند شما کارمند نفت هستید و باید تا 60 سالگی صبر کنید.

این نخبه نفتی ادامه داد: فردی مثل من که در سن 26 سالگی استخدام شده و 2 سال نیز به خدمت سربازی رفته، چون در بخش پتروشیمی خصوصی مشغول به فعالیت است، باید در سن 54 سالگی با 28 سال سابقه کار بازنشسته شود، اما زودتر از 60 سالگی چنین اتفاقی نمی‌افتد.

وی گفت: سوالی که باید از وزارت نفت پرسید این است که اگر شما این مجموعه‌ها را فروخته اید، باید مثل بقیه دستگاه ها، سیستم وزارت کار که موضوع سختی کار را برای بازنشستگی زودتر در نظر می‌گیرند، در نظر بگیرید و اگر این کار را نمی‌کنید، باید بگذارید با 30 سال سابقه بازنشسته شوند.

حذف نخبه گزینی در صنعت نفت با تبدیل وضعیت پیمانی‌ها به قرارداد مستقیم
این کارمند رسمی وزارت نفت ادامه داد: در دولت‌های پنجم و ششم که بحث چابک سازی دولت مطرح شده بود و به همین دلیل با یکسری شرکت‌های پیمانکار خصوصی قرارداد‌هایی را برای جذب غیرمستقیم نیروی کار مورد نیاز بستند، وزارت نفت نیز تعداد زیادی نیروی پیمانی را جذب کرد. مدتی بعد در شرایطی که در زمان دولت‌های نهم و دهم، بحث قرارداد‌های مستقیم پیش آمد، مسیر گزینش چندین ساله قرارداد‌های نفتی برداشته و قرار بر این شد که کارکنان پیمانی به حالت قراردادمستقیم تبدیل وضعیت پیدا کنند، اما این مسئله با بحث برون سپاری‌هایی که انجام داده بودند، در تضاد است.

وی افزود: اتفاقی که در این میان افتاد این بود که برخی از مدیران، از این شرایط سوء استفاده‌های سیاسی کردند یعنی با رفتار‌های پوپولیستی (عوام فریبانه) این طور به مردم عادی القاء کردند که این طرح‌ها به نفعشان است، اما از طرف دیگر، انعقاد این قرارداد‌ها بستری برای ورود دوستان و آشنایان آن‌ها به نهاد‌های دولتی شد.

این فعال صنعت پتروشیمی در ادامه تصریح کرد: وزارت نفت نیز از اجرای این تصمیمات کلان دولتی مستثنی نبود و اجرای طرح انعقاد قرارداد مستقیم با کارکنانی که قبلا با پیمانکاران قرارداد داشتند را شروع کرد؛ چیزی که اکنون در وزارت نفت دیده می‌شود این است که فردی که مثل من با شرایط سخت پذیرش شده و کارمند رسمی است، چون از قوانین شغلی وزارت نفت تبعیت می‌کند، حقوق 3 میلیون تومانی دارد، اما کارکنانی که با اجرای طرح قراردادمستقیم و اغلب به وسیله روابط فامیلی وارد مجموعه شدند، چون کارکنان بخش خصوصی هستند و تحت پوشش قوانین تامین اجتماعی هستند، حقوقشان 4 میلیون تومان است!

وی گفت: مسئولان و مدیران تهران نشین، فامیل و آشنایان خود را استخدام کردند و به مراکز خوش و آب و هوای وزارت نفت فرستادند، اما افرادی مثل من که با شیوه نخبه گزینی جذب شده بودند، همچنان در مناطق سخت عملیاتی مثل عسلویه ماندگار شدند؛ اجرای این طرح در وزارت نفت سبب افت کیفی در نخبه گزینی شد یعنی فردی که با تلاش بسیار و تحصیل در دانشگاه‌های عالی کشور وارد این صنعت شده، با فردی که ممکن است حتی کارگر زیر دیپلم باشد و با اجرای این طرح سرپرست یکی از کارگاه‌ها شده، در یک سطح قرار می‌گیرد.

این نخبه نفتی اظهار کرد: اکنون می‌بینیم چنین افرادی که سطح تحصیلی بالایی نداشته اند، به دلیل تعدیل مدارکی که پس از اجرای این طرح انجام شد، به عنوان مهندس شناخته می‌شوند، اما فارغ التحصیلان دانشگاهی که در لیست نخبگان کشور قرار دارند، به هیچ عنوان در وزارت نفت جذب نمی‌شوند؛ حتی بعضی از این نخبگان، حاضرند که به صورت روزمزد فعالیت کنند، اما مسئولان نمی‌پذیرند!

طبقه بندی مشاغل فقط به نفع 40 درصد از قراردادی هاست
وی افزود: اخیرا مجلسی‌ها یک طرح جدید را به نام طبقه بندی مشاغل ارائه کردند که مورد استقبال دولتی‌ها قرار گرفت؛ این طرح می‌گوید که رسمی، قراردادمستقیم، پیمانی و ... را در یک ظرف بریزیم؛ اگر تو نخبه دانشگاه شریف هستی، باید با فردی که کارگر ساده بوده، اما  به مرور زمان مدرک دانشگاهی معادل کسب کرده و اکنون سابقه کار یکسان دارد، حقوق برابر بگیری!

این مهندس الکترونیک بخش پتروشیمی کشور ادامه داد: این نحوه گزینش و استخدام مثل این است که در یک مسابقه دو، به برخی از دوندگان بگوییم که بدوند ولی به برخی دیگر بگوییم که دوندگی نکنند؛ حتی ممکن است آن کارگر ساده‌ای که با دیپلم جذب شده و پس از آن مدتی مدرک کارشناسی گرفته، سمت بالاتری نسبت به آن نخبه دانشگاه شریف به دست بیاورد!

وی بیان کرد: چون چندین کارگر و مهندس در کارگاه زیرمجموعه من کار می‌کنند، متوجه شدم که آن‌ها نیز به این طرح اعتراض دارند و می‌گویند که این طبقه بندی مشاغل، نهایتا به نفع 40 درصد کارکنان قراردادی تمام شده است؛ آن‌های می‌گویند فردی که قرارداد مستقیم باشد، چون کارانه دریافت می‌کند، در یک بازه زمانی مشخص، نسبت به سایر نیرو‌های قراردادی که قراردادمستقیم نیستند، حقوق بسیار بیشتری دارد.

این نخبه نفتی در انتها گفت: این طرح نه تنها شالوده نفت، بلکه تمام ارگان‌ها را به هم می‌ریزد؛ طبقه بندی صحیح این است که بر اساس توانایی واقعی افراد، موقعیت و میزان حقوق آن‌ها در نهاد‌های مختلف مشخص شود.

ممنوع الورود شدن نماینده نیرو‌های حراست در منطقه ماهشهر بعد از اعتراضات اخیر کارکنان
در رابطه با اجرای بد طرح طبقه بندی مشاغل در وزارت نفت، یکی دیگر از کارکنان این وزارتخانه، شاغل در شرکت پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی به خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: شرکت پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی دارای دو ناحیه ماهشهر و عسلویه است که حجم بالایی از محصولات پتروشیمی را صادر می‌کند؛ مدیران این شرکت، طرح طبقه بندی را اجرا کردند، اما خیلی بد اجرا کردند.

وی ادامه داد: مدیریت در منطقه ماهشهر به حدی ضعیف است که صدای همه را درآورده؛ حتی نماینده نیرو‌های حراست در شرکت پایانه‌ها و مخازن پتروشیمی، به علت اعتراض اخیر نیرو‌ها در منطقه ویژه منطقه ماهشهر، از تاریخ یکم دی ماه به شرکت ممنوع‌الورود شده است!

دولت و مجلس، طرح طبقه بندی مشاغل را با هدف اجرای عدالت در پرداخت حق و حقوق کارکنان و جلوگیری از ظلم به نیرو‌های پیمانکاری یا ارکان ثالث به مردم ارائه کردند، اما اعتراضات کارکنان وزارت نفت نشان می‌دهد که اجرای این طرح، حداقل در این وزارتخانه نتیجه مطلوبی نداشته است.

منبع: باشگاه خبرنگاران