علی مروی/ گرچه خطر ترامپ دفع شده اما دمکراتها ماهرانه و با پنبه سر میبرند. شرط توفیق ما پرهیز از جوگیری (چه مثبت و چه منفی) در تعامل با آمریکا و رفع اشتباهات خصوصا اقتصادی گذشته است. بدترین سناریوی ممکن هم این است که دوقطبی افراط و تفریط در تعامل با آمریکا را به انتخابات 1400بکشانیم. جالب است که اکثر ایرانیها اعتقاد داشتند حتما ترامپ رأی میآورد و اثر رأیآوری ترامپ در بازارهای مختلف پیشخور شده است و انتخاب بایدن باعث سقوط قیمت در بازارهای مختلف خواهد شد و نگرانی جدی این است که مسئولان این ریزش را به درستی تصمیمات خودشان نسبت بدهند و دوباره چرخه اشتباهات تکرار شود.
تجربه برجام نشان داد که نباید صرف وصول توافق با آمریکا به حیثیت رئیسجمهور آینده گره زده شود و در تعامل با آمریکا علاوه بر اینکه باید نقش بقیه کشورها خصوصا چین را درست تعریف کنیم، از تیمی حرفهای و مسلط مشتمل بر افرادی خبره در اقتصاد و حقوق بینالملل برای مذاکره بهره ببریم. یادمان باشد که برجام مشکل مبادلات بینالمللی ما را حل نمیکرد، چون برای رفع تحریمهایی که به نظام پرداخت و نظام تحویل کالای فرامرزی ما اصابت میکند، چندان پاسخی نداشت و صرفا تحریم پیامرسان (سوئیفت) را برطرف میکرد که فقط به لو رفتن شبکه دورزنی تحریمها کمک میکرد. یا اینکه در مقابله با رویکرد حقوقی اوباما برای زمینگیر کردن و مشروعیتبخشی به تحریمهای ایران، مسئولان کشور رویکردی امنیتی را اتخاذ کردند که بعضا دچار سیاستزدگی نیز میشد. اگر بایدن همان مسیر اوباما را برود که دور از انتظار نیست، رویکرد ما باید بعد حقوق بینالملل هم پیدا کند و دوران انتقال قدرت در آمریکا بهترین زمان برای اقداماتی است که موضع کشور در مذاکرات را تقویت میکند:
الف- تقویت ذخایر ارز و طلای کشور: نباید حکومت ریزش شدید ولی مقطعی ارز و طلا را به تقویت ذخایر ترجیح دهد. آزادسازی ذخایر ارزی کشور، نباید باعث عرضه فراوان آنها در بازار شود.
ب-بازسازی شبکه دور زدن تحریمها: در سالهای اخیر بهدلیل پیگیری شدید تیم ترامپ و تصمیمات اشتباه مسئولان، آسیب شدیدی به شبکه دورزنی تحریمها وارد شده و تا رسیدن به توافقی مناسب و پایدار باید این شبکه ترمیم و تقویت شود.
ج- تسریع در اخذ تصمیمات اقتصادی کلیدی: حذف ارز 4200 تومانی، انحصارزدایی و حذف قیمتگذاری، حمایت از محرومان از طریق عادلانهسازی یارانه انرژی و استقرار مالیات بر مجموع درآمد، مهمترین تصمیمات کلیدی حکومت و دولت در ماهها و سال آتی هستند و عمده مشکلات اقتصادی را با همینها میتوان حل کرد.
د-مقابله حقوقی با تحریمها: عمده تحریمها ناقض اصول بدیهی و پذیرفته شده حقوق بینالملل است و به همین دلیل پیگیری هوشمندانه اوباما در کنار غافل بودن مسئولان ما باعث شد که اجرای تحریمها با وجود نقض این اصول، در سطح بینالملل تبدیل به رویه شود پس باید جریانی برای پیگیری حقوقی شکست این رویه ایجاد کرد.
منبع: همشهری