فریبا خان احمدی/ 45 روز است که موج سوم کرونا شدیدتر و کشنده تر از پیک اول و دوم این بیماری همچنان مشغول تاخت و تاز در 27 استان با وضعیت قرمز کرونایی است و حتی در این موج تازه آمار جانباختگان روزانه، بارها رکوردهای قبلی را جابه‌جا کرده است. به طوری که در 24 ساعت منتهی به روز گذشته نیز آمار رسمی مبتلایان این بار از مرز 9 هزار بیمار جدید عبور کرد و تعداد بیماران جدید شناسایی شده به 9450 نفر و موارد فوتی به 423 نفر در روز رسید. اگرچه آژیر قرمز از هفته‌های پیش به صدا درآمده و منجربه تعطیلات گسترده در 86 شهرستان و 25 استان و محدودیت منع تردد در این استان‌ها شده است اما متخصصان حوزه سلامت تأکید می‌کنند؛ سرنوشت مرگ‌های کرونایی به رفتارهای بهداشتی شهروندان گره خورده است. همچنین دیروز در تازه‌ترین دستورالعمل ستاد ملی کرونا قرار بر این شد از 20 آبان ماه به مدت یک ماه (از 20 آبان تا 20 آذر) از ساعت 18 هر روز محدودیتی اعمال شود که بر این اساس همه مراکز به جز مراکز ضروری تعطیل خواهند بود. آن طور که سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرده است، مراکز ضروری شامل رده‌های شغلی شماره یک هستند که شامل مراکز درمانی، داروخانه‌ها، امداد و نجات، آتش‌نشانی، آمبولانس‌ها و سرویس‌های ارائه دهنده خدمات عمومی به مردم مانند آب و برق و تلفن و مراکز ارائه دهنده مواد غذایی مانند سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌توانند فعالیت داشته باشند. بقیه مشاغل (مشاغل رده‌های 2، 3 و 4) از ساعت 18 تعطیل خواهند بود تا روز بعد.

علاوه بر مصوبات تازه ستاد ملی مقابله با کرونا، دیروز محور اصلی سخنان رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا در رابطه با اجتماعات خانوادگی و دورهمی‌ها بود نگرانی اصلی اعضای ستاد متوجه این موضوع است که میهمانی‌ها و دورهمی‌های خانوادگی به میدان رقص ویروس کرونا بدل شده است. علیرضا رئیسی در این جلسه میهمانی‌های خانوادگی را از کانون‌های اصلی انتقال کرونا برشمرد و به این نکته تأکید کرد چنانچه یک فرد مثبت حتی بدون علامت در جمع خانوادگی حضور داشته باشد، بعد از نهایتاً 4 ساعت می‌تواند همه‌ اعضا را مبتلا کند. بر اساس اعلام سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در تحقیقاتی که در دنیا صورت گرفته است، مشاهده کردند 31 درصد از درگیری‌ها، درگیری دورهمی‌های خانوادگی است و در کشور خودمان هم آمارها همین را می‌گویند. این در حالی است که پیش از این نیز معاون کل وزارت بهداشت اعلام کرده بود 41 درصد موارد ابتلا ناشی از دورهمی خانوادگی است. در چنین وضعیتی که دولت بر استمرار سخت‌گیری‌ها و اعمال محدودیت‌ها کرونایی تأکید دارد ابتلاهای خانوادگی کرونا دردسر بزرگی است که گریبان مسئولان را برای کنترل اپیدمی و همچنین ارائه دهندگان خدمت را در مرکز درمانی گرفته است. متخصصان حوزه سلامت هشدار می‌دهند هر اندازه دولت پروتکل‌های سفت و سخت‌تری را لحاظ کند، تا زمانی که دورهمی‌های خانوادگی برقرار باشد، همه این محدودیت‌ها بی‌ثمر خواهند بود.

ابتلای یک سوم مبتلایان از  میهمانی‌هاست
دکتر حمید سوری، اپیدمیولوژیست درباره اهمیت چرایی پرهیز از دورهمی‌های خانوادگی در کاهش آمار ابتلا و فوتی‌های کرونا به «ایران» می‌گوید: اگر بتوانیم رابطه بین مواجهه و بیماری را قطع کرده و قبل از اینکه ویروس وارد بدن شود کنترل کنیم انتشار بیماری محدود می‌شود. از طرفی الگوی مواجهه در جوامع مختلف فرق می‌کند برای مثال در کشور ما مواجهه پر خطر عمدتاً در اماکن عمومی، محیط‌های بهداشتی -درمانی و مراسم‌ مذهبی، جلسات میهمانی و عزا و عروسی شکل می‌گیرد چرا که دوره پنهان بیماری به شکلی است که نمی‌دانیم آیا فرد، مبتلا به بیماری است یا در دوره پنهان بیماری قرار دارد بنابراین هر نوع مواجهه‌ای می‌تواند ما را به خطر بیندازد.
دکتر سوری با بیان اینکه باید مواجهه و انتقال بیماری کووید19 به حداقل برسد، می‌افزاید: طبق تحقیقی که در تهران انجام شده سهم میهمانی‌ها و نشست‌های خانوادگی در بیماری یک سوم مبتلایان است. برای مثال اگر آمار رسمی تعداد مبتلایان 6 هزار نفر در روز باشد، دو هزار نفر از این تعداد در دورهمی‌های خانوادگی مبتلا می‌شوند. البته این بخش آشکار ماجرا است بخش عمده‌ای از مبتلایان پنهان هستند و با حضور در اجتماعات خانوادگی و مراجعه به محل کار و مراکز خرید افراد دیگر را هم آلوده می‌کنند بنابراین به طور کلی عدد و رقم قطعی نمی‌توان برای مواجهه و ابتلا در دورهمی‌های خانوادگی تعیین کرد.
او در ادامه از برنامه  تازه ستاد ملی مقابله با کرونا به منظور کاهش مواجهه با بیماری در اجتماعات خبر می‌دهد و عنوان می‌کند: آنچه مسلم است ما باید مواجهه را کم کنیم یعنی افراد مبتلا به بیماری را با اولین علائم شناسایی و تماس‌های نزدیکش را با اعضای فامیل و خانواده کنترل کنیم به هر حال هر فرد مبتلا به طور متوسط 4 یا 6 نفر دیگر را هم مبتلا می‌کند.
دکتر سوری می‌گوید: در طرح شهید سلیمانی که با هدف کنترل اپیدمی از روز 20 آبان آغاز خواهد شد، افراد مشکوک به بیماری از طریق مراقبین سلامت و بهورزها و سامانه‌های وزارت بهداشت شناسایی می‌شوند سپس آموزش‌های لازم به منظور قرنطینه به آنها داده می‌شود تا تمامی تماس‌هایشان را با افراد خانواده قطع کنند و افراد مشکوک به بیماری طی دوره بیماری‌شان ویروس را به دیگران انتقال ندهند. این طرح با نام و یاد شهید سلیمانی و با هدف کنترل اپیدمی و با همکاری وزارت بهداشت و بسیج اجرا می‌شود و هدف اصلی آن ردیابی بیماران مبتلا به کووید19 و پرهیز وی از حضور در اجتماعات خانوادگی است.
به گفته دکتر سوری، در هر دوره این طرح یک میلیون نفر جمعیت تحت مراقبت قرار می‌گیرند و بعد از حدود چهار ماه به شرطی که مردم همکاری خوبی داشته باشند، نه تنها ابتلاهای خانوادگی را کم می‌کند بلکه مرگ‌های ناشی از کووید19 تا نوروز 1400 کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. همچنین در این طرح برای گروه‌های پر خطر امکانات معیشتی با همکاری بسیج و مساجد محلات در نظر گرفته شده و از ظرفیت هتل‌ها و میهمانسراهای اداره‌ها برای قرنطینه اعضای خانواده استفاده خواهد شد.

 نگذارید پدر و مادرتان با حال بد در بیمارستان‌ها بستری شوند
اما هشدارهای دکتر مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا در رابطه با اینکه ابتلا به کرونا شکل خانوادگی به خود گرفته است به اولین هشدار خود در مصاحبه‌اش در خردادماه با روزنامه ایران برمی‌گردد. او 5 ماه پیش بود که هشدار داد مبتلایان جدید به شکل خانوادگی به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند. دکتر محرز درباره نگرانی رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر اینکه باید فکری با حال اجتماعات خانوادگی کنیم به «ایران» می‌گوید: ما می‌گوییم بهترین راه پیشگیری از ابتلا به کرونا عدم تجمع در خانواده‌ها است. در خانواده یک نفر می‌گیرد و ویروس را به همه انتقال می‌دهد. من از مردم می‌خواهم؛ در این دوران به دیدن پدربزرگ و مادربزرگ‌ها نروید، نگویید چون ماسک می‌زنم پس کسی هم بیمار نمی‌شود. خیر. ماسک زدن در فضای بسته به مدت طولانی بی فایده است تهویه هوا مهم‌ترین عامل پیشگیری است.
او با تأکید بر اینکه  در دورهمی‌های خانوادگی اگر کسی ماسک بزند و مرتب دست‌هایش را هم شست و شو دهد فاصله‌گذاری اجتماعی از بین می‌رود، می‌افزاید: آنچه ما می‌بینیم در بیمارستان‌ها همه خانواده با هم می‌آیند زن و شوهر کنار هم روی تخت بیمارستان خوابیده‌اند کسی که مبتلا می‌شود باید دو هفته خودش را قرنطینه کند از طرفی تهویه اتاق بیمار خیلی مهم است مردم باید بدانند امکان تست گیری به دلیل هزینه‌های سنگین برای همه افراد جامعه میسر نیست. من به مردم هشدار می‌دهم دورهمی‌های خانوادگی را جمع کنید وگرنه پدر و مادر‌هایتان با حال وخیم در بیمارستان‌ها بستری خواهند شد.

مردم میهمانی‌های خانوادگی را به پشت‌بام‌ها برده‌اند
دکتر فرهاد زمانی رئیس بیمارستان فیروزگر تهران نیز با تأکید بر اینکه بی شک دورهمی خانوادگی یکی از تأثیرگذارترین رفتارها در شیوع ویروس کرونا است، به «ایران» می‌گوید: در پیک اخیر که بسیار هم وحشتناک است ما شاهد این هستیم که مردم میهمانی‌های شبانه و دور‌همی های خانوادگی را به پشت بام‌ها برده‌اند یا فکر می‌کنند اگر دسته جمعی مسافرت بروند، کرونا نمی‌گیرند. عروسی‌های کوچک برگزار می‌کنند و میتینگ‌های خانوادگی می‌گذارند و تصور می‌کنند با این رفتارها پروتکل‌ها را رعایت هم می‌کنند. دکتر فرهادی با اشاره به اینکه یکی از معضلات اصلی ما این است یک نفر آلوده می‌شود و رفتارهای بهداشتی و قرنطینه را رعایت نمی‌کند و همه اعضای خانواده را مبتلا می‌کند، می‌افزاید: بسیاری از فوتی‌هایی که در موج اخیر شاهدش هستیم مربوط به فوتی‌های خانوادگی است برای مثال فوت پدربزرگ و داماد، مادربزرگ و نوه و ... مردم باید بدانند اگر جاده را می‌بندیم، کسب و کار‌ها را تعطیل می‌کنیم یا در محیط‌های کاری 50 درصد کارمندان حاضر می‌شوند به معنی این نیست که با خانواده دور هم جمع شویم و محدودیت‌ها را بی اثر کنیم.

به گفته رئیس بیمارستان فیروزگر کرونا به طور تقریبی بیش از 30 درصد موارد بستری بیماران، ناشی از رفتارهای غلط خانواده‌ها است. مردم باید آگاه باشند بیماری کرونا همیشه هم با سرفه، تب بالا و تنگی نفس همراه نیست؛ هر کسی خستگی و ضعف دارد یا سرفه‌های یک یا دو روزه دارد، باید به علائم کرونا شک کند. در شرایط فعلی ما سرماخوردگی عادی نداریم همه علائم فعلی کرونا است و تاکنون موردی از آنفلوانزا هم گزارش نشده است هر چه هست کرونا است باید وجدانمان را بیدار کنیم و دستورات ستاد ملی را مو به مو اجرا کنیم.

به گفته دکتر فرهادی، کشورهایی که توانستند موج‌های بعدی کرونا را کنترل کنند، مسئولیت‌پذیری اجتماعی افراد در این کشورها پر رنگ است ما زمانی می‌توانیم در آینده مسیر این کشورها را طی کنیم که با کوچک‌ترین علائم از دیگران فاصله بگیریم چرا که کرونا اگر هم ما را نکشد می‌تواند به واسطه انتقال بیماری از ما، قاتل افراد زیادی باشد. او در پایان به وضعیت تیم درمان در بیمارستان‌ها اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: کادر درمان از نظر روحی و جسمی خسته شده‌اند، خیلی‌ها بیمار هستند و نمی‌توانند سرکار بیایند، خیلی‌ها ماه‌هاست تنگی نفس دارند و دیگر نمی‌توانند به حالت عادی برگردند و به طور کلی شالوده بیمارستان‌ها به هم ریخته است.

منبع: ایران