مدیر کل سابق وزارت خارجه معتقد است که «در صورت تثبیت ریاست جمهوری جو بایدن، به طور طبیعی اروپا از این اتفاق استقبال خواهد کرد و مجددا شاهد نزدیکی و همکاری فشرده و تنگاتنگ میان دو طرف خواهیم بود. بر خلاف دوران ترامپ که به نوعی بر یکجانبهگرایی تاکید داشت، به سمت چندجانبهگرایی و بینالملل گرایی حرکت خواهد کرد. اما در مجموع باید نسبت به این مساله آگاه بود که احتمالا سیاستهای اروپا و آمریکا در ارتباط با خاورمیانه و ایران بیش از پیش با یکدیگر هماهنگ میشود.»
قاسم محبعلی، کارشناس مسائل خاورمیانه و مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت خارجه، در ارزیابی خود از روند اعلام نتابج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و جایگزین شدن جو بایدن در کاخ سفید به خبرنگار «انتخاب» گفت: «در ابتدا باید توجه داشت که از اتفاق به قدرت رسیدن جو بایدن باید استقبال کرد؛ زیرا که دونالد ترامپ 4 سال بسیار سختی را برای ایران به وجود آورد و با تحریمهای همهجانیه و بیسابقه خود وضعیت دشواری را بر کشور تحمیل کرد. او در ابتدا از برجام خارج شد، تحریمها را را بازگرداند، به ترور سردار سلیمانی اقدام کرد و حتی برای بازگرداندن تحریمها بینالمللی شورای امنیت اقدام کرد. در چنین شرایطی باید منتظر ماند و دید که بایدن چه سیاستها و اقداماتی را در برابر ایران در پیش خواهد گرفت. در حقیقت، بایدن را باید از روی اقدامات او قضاوت کرد. اگر سیاستهای اعلامی و اعمالی او در جهت منافع ملی ایران بود، باید واکنشی مثبت به او نشان دهیم. اما با در نظر گرفتن تمامی جوانب فعلا زود است که با عجله کردن نسبت به حضور بایدن در کاخ سفید حرف زد.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه در بخشی دیگر از گفتههای خود در ارتباط با اینکه در صورت عدم بازگشت بدون پیششرط بایدن به برجام، ایران چه سیاستی را باید اتخاذ کند، تاکید کرد: «در این زمینه باید به یک واقعیت مهم توجه داشت که همزمان با اقدامات ترامپ، ایران نیز برخی اقدامات را در زمینه کاهش تعهدات برجامی انجام داده است. بنابراین باید گفت که به هیچ عنوان وضعیت همانند 4 سال قبل نبوده و نیست؛ بایدن نیز نمیتواند در وضعیت گذشته در مقابل تهران سیاستورزی کند. به طور حتم اگر بایدن اعلام کند که به برجام باز خواهد گشت، باید ایران از ان استقبال کند. اما طبیعتا هر اقدام سیاسی نیازمند یک سری پیش شرط خواهد بود.»
محبعلی در بخشی دیگر از اظهارات خود تصریح کرد: «در صورت تثبیت ریاست جمهوری جو بایدن، به طور طبیعی اروپا از این اتفاق استقبال خواهد کرد و مجددا شاهد نزدیکی و همکاری فشرده و تنگاتنگ میان دو طرف خواهیم بود. بر خلاف دوران ترامپ که به نوعی بر یکجانبهگرایی تاکید داشت، به سمت چندجانبهگرایی و بینالملل گرایی حرکت خواهد کرد. اما در مجموع باید نسبت به این مساله آگاه بود که احتمالا سیاستهای اروپا و آمریکا در ارتباط با خاورمیانه و ایران بیش از پیش با یکدیگر هماهنگ میشود لذا از جهاتی میتوان این مساله را مثبت و از جهاتی دیگر منفی مورد ارزیابی قرار داد.»
وی افزود: «همانطور که تجریه نشان داد، اتحادیه اروپا توانایی و آمادگی ایستادگی در برابر آمریکا را ندارد لذا انتظار بخشی از سیاسیون کشور برای اتخاذ رویکرد مجزای اروپا از آمریکای عصر ترامپ به هیچ عنوان نتیجهبخش نبوده است. به نظر میرسد همانگونه که اروپا خواستار بازگشت کامل ایران به تعهدات برجامی است ما نیز باید از اجرای برجام استقبال کنیم. به عبارتی ما باید به تعهدات خود عمل کنیم و آنها نیز به تعهدات خود عمل کنند.»
مدیر کل سابق وزارت خارجه در بخشی دیگر از گفتههای خود پیرامون پیششرطهای اعلام شده از سوی بایدن برای مذاکره با ایران تاکید کرد: «در پروتکل حزب دموکرات برای 2020 با صراحت به این نکته اشاره شده که آمریکا علاقمند بازگشت به برجام است، بدین شرط که ایران نیز تعهدات خود را رعایت کند اما برجام پایان کار نیست بلکه نقطه آغاز کار است لذا میتوان گفت که از نگاه آمریکا، برجام مقدمهای برای مذاکره در دیگر زمینهها باشد. به طور حتم هر شخصی به عنوان رئیسجمهور آمریکا انتخاب شود، چنین مباحثی را مطرح خواهد کرد اما تفاوت ترامپ این بود که او خواهان توقف کل برنامه هستهای ایران بود.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه در پایان تصریح کرد: «به نظرم این گزاره که ترامپ و بایدن هیچگونه تفاوتی برای ایران ندارد، تا حدودی نادرست است، در واقع میتوان گفت تفاوتهایی میان دو طرف وجود دارد و این تنها برای ایران نیست، بلکه کل جهان میان بایدن و ترامپ تفاوت قائل هستند. به طور حتم میان کسی که از مذاکره و بازگشت به برجام حرف میزند و کسی که تداوم فشار حداکثری را مطرح میکند، تفاوت وجود دارد.»
منبع: انتخاب