منازعه میان حسن روحانی و محمدباقر قالیباف نخستین‌بار در انتخابات ریاست‌جمهوری 92 شکل گرفت. جایی که روحانی مورد حمایت اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان بود و قالیباف یکی از 2 چهره مورد وثوق اصولگرایان. جدال لفظی که پس از انتخابات آن سال و پیروزی روحانی و تکیه زدن بر کرسی ریاست‌جمهوری نه‌تنها متوقف نشد، بلکه گاه و بی‌گاه چون زخمی کهنه سر باز می‌کرد تا اینکه در انتخابات ریاست‌جمهوری 96 بار دیگر رو به‌وخامت گذاشت. قالیباف آن سال هم به سود سیدابراهیم رییسی کنار رفت اما اجماع اصولگرایان هم حریف حسن روحانی و حامیانش نشد تا اینکه چندی بعد رییسی به قوه قضاییه رفت و قالیباف در انتخاباتی با کمترین مشارکت ثبت شده در تاریخ جمهوری اسلامی به مجلس. رقبای 96 حالا به قوای سه‌گانه جمهوری اسلامی راه یافته بودند و از این‌رو شکل‌گیری جدل‌های لفظی امری دور از ذهن نبود ولی تکرار روزگار تلخ دولت محمود احمدی‌نژاد و مجلس علی لاریجانی امری دور از ذهن به شمار می‌رفت که حداقل کنش و واکنش‌های ایجاد شده میان مجلس و دولت در چند وقت اخیر، به روشنی حاکی از تحقق آن بود. حالا قالیباف به جای روحانی قانون ابلاغ می‌کند و روحانی از تریبون دولت تلاش می‌کند اختیاراتش را در قامت رییس‌جمهوری ایران تشریح و تبیین کند؛ همانند آنچه در جلسه روز گذشته دولت گفت.
مطالبه 24 میلیونی
رییس‌جمهوری ایران روز گذشته در جلسه هیات دولت ابتدای اظهاراتش را به اختیارات خود اختصاص داد تا تلویحا از اقدامات نمایندگان مجلس و تحدید اختیاراتش گلایه کرده باشد. او 24 میلیون رای خود را یادآور شد تا افکار عمومی خود آن را با آرای چندصد هزار تایی رییس و چندده هزارتایی دیگر نمایندگان مجلس یازدهم قیاس کنند. روحانی با بیان اینکه «بنا بر قانون اساسی تعیین برنامه و خط‌مشی جزو اختیارات خاص رییس‌جمهوری به حساب می‌آید»، به طرح موضوع استنکاف خود از اجرای قانون واکنش نشان داد و تصریح کرد: «ما ابتدا به قانون خدا سپس قانون اساسی و پس از آن به قوانین مجلس پایبندیم. ما ابتدا باید قوانین بالادستی را به عنوان قوانین مهم مبنا قرار دهیم. بر همین اساس برنامه را برای دوره بعد کسی نمی‌تواند تعیین کند و برنامه را فقط رییس‌جمهوری تعیین می‌کند. برای همین هم مردم پای صندوق‌های رای می‌آیند و به فرد رای نمی‌دهند، بلکه به برنامه رییس‌جمهوری رای می‌دهند.» او با اشاره به میزان آرای شهروندان به خود و سپس به موضوع مذاکره با امریکا اشاره کرد و یادآور شد: «در انتخابات گذشته هم مردم برنامه‌ها را خواندند و رای دادند. برنامه‌ای را که 24 میلیون نفر به آن رای دادند، نمی‌شود کم و زیاد کرد. مردم یک روز رای می‌دهند و 4 سال عمل می‌خواهند و باید به آن برنامه‌ای که ارایه شده، طول 4 سال پایبند بود.»
یک کشور؛ یک پیام
ارسال یک پیام از ایران به کشورهای خارجی دیگر موضوع مورد اشاره رییس‌جمهوری بود. حسن روحانی به مساله ابلاغ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی قالیباف اشاره کرد و تلویحا آن را اقداماتی انتخاباتی خواند و تصریح کرد: «هر چه رفتار ما پخته‌تر، سنجیده‌تر و با دوراندیشی بیشتر باشد و منافع ملی ما برای‌مان اصل باشد و دعواهای سیاسی و جناحی را کنار بگذاریم، موفق‌تر خواهیم بود. باید ملت و ایران برای ما اصل باشد، نه انتخابات 1400. روز انتخابات فرا خواهد رسید و باید بگذاریم ملت شاداب و فعال خودشان به پای صندوق‌های رای بیایند و هر کسی را می‌خواهند انتخاب کنند.» او تصریح کرد: «ما برای پیشرفت دیپلماسی نیاز داریم که از کشور صدای واحدی شنیده شود، البته نمی‌گویم سلیقه‌ها را یکی کنیم و مجلس تابع دولت باشد یا دولت تابع مجلس باشد. آنها هم نظر خود را دارند. ما هم نظرات خود را داریم، ولی شنیده شدن صدای واحدی از کشور بسیار مهم است.»
شرط تشکیل 1+5
پاسخ به اظهارات کشورهای تروییکا و ابراز نگرانی آنان درباره فعالیت سانتریفیوژهای جدید ایرانی بخش دیگری از اظهارات رییس‌جمهوری ایران بود. او با یادآوری بدعهدی کشورهای اروپایی و امریکا در قبال ایران در برجام بیان کرد: «آنچه در نطنز نصب شده یا سانتریفیوژهای IR2M موضوع جدیدی نیست که اروپایی‌ها برای آن نوحه می‌خوانند اینکه سینه‌زنی ندارد، چراکه ما قبلا به شما گفته‌ایم این کار را انجام خواهیم داد کار ما در نطنز دقیقا بر مبنای اعلام رسمی شخص من و دولت بوده است.» رییس‌جمهوری به موضوع بازگشت امریکا به برجام نیز اشاره کرد و با بیان اینکه «آن آدم کم‌سواد تاجر مسلک با خط‌خطی کردن یک کاغذ این کار را کرد و گفت که از برجام خارج شدم؛ خب حالا نفر بعد بیاید و یک کاغذ خوب بگذارد و امضا کند»، گفت: «امریکایی‌ها می‌تو انند به برجام بازگردند و دوباره 1+ 5 شکل بگیرد و البته باید به تمام تعهدات‌شان بازگردند و کاری را که علیه ملت ایران کردند، جبران کنند. در آن صورت ما هم به تعهدات‌مان باز می‌گردیم.»
سونامی طرح‌ها
بودجه 1400 که این روزها میدان جدیدی برای رقابت و البته جدال قوای مجریه و مقننه فراهم کرده، دیگر موضوعی بود که حسن روحانی در نشست روز گذشته دولت به آن اشاره کرد. او ابتدا از «سونامی طرح‌های مجلس» انتقاد کرد و گفت: «این اولین کار مشترک مجلس یازدهم و دولت دوازدهم است؛ متاسفانه در این چند ماه امکانش فراهم نشده که کار مشترکی انجام بدهیم، چون نمایندگان مجلس محترم لوایح ما را به بایگانی بردند و سونامی طرح‌ها را راه انداختند. البته آنها مختار هستند و خودشان می‌دانند ولی این برخلاف اهداف توسعه کشور است. برای همکاری با لایحه کار سریع‌تر پیش می‌رود تا نمایندگان طرح بدهند.» او با یادآوری سابقه طولانی حضور خود در ادوار مجلس، با طعنه‌ای تلویحی به دور اولی‌های مجلس یازدهم تصریح کرد: «من خودم مجلسی هستم و اگر 7 سال است در دولت هستم، 20 سال در مجلس بودم و بیش از خیلی‌های دیگر مجلسی هستم و می‌دانم راه‌حل هست. مثلا لایحه‌ای که تصویب شده و شورای نگهبان روی یک کلمه آن ایراد گرفته، در 5 دقیقه می‌تواند اصلاح و تبدیل به قانون شود.»
وعده دلار 11 هزار تومانی
نقطه اوج گفته‌های بودجه‌ای روحانی به مساله ارز اختصاص داشت. او که بودجه 1400 را «راهبردی» معرفی کرد، وعده دلار 11 هزارتومانی داد و گفت که «اصلاح نرخ ارز موضوع دیگر بودجه است و ما اعلام کردیم که قیمت امروز ارز کاهش خواهد یافت؛ چراکه ارزش پول ملی یکی از اهداف ما بوده است. ما در ارز مبنا را 11 هزار و 500 تومان مدنظر قرار دادیم که این در سال آینده امکان‌پذیر است. اینها آرزو نیست، بلکه دولت با محاسبه دقیق این کارها را کرده است.» رییس‌جمهوری همچنین در شرایطی بودجه دولت را حامی افراد کم‌توان خواند و گفت: «پیام اصلی بودجه به افراد کم درآمد این است که شما تنها نیستید و دولت با تمام قوت کنار شماست. حالا از این بگذریم که در کشور آموزش مجانی است یا در بهداشت با طرح تحول سلامت کار بزرگی صورت گرفته و دولت در فضای مجازی کار عظیمی انجام داده که امروز در کرونا می‌بینیم که کسب‌وکارهای خدماتی در فضای مجازی صورت می‌گیرد» که احتمالا به خوبی می‌داند فضای امروز مجلس نه‌تنها حامی بودجه 1400 نیست، بلکه احتمال رد کلیات آن بسیار بالاست.
سومین رد کلیات
«اصلاح ساختار بودجه» کلیدواژه‌ای است با تشکیل مجلس یازدهم و واگذاری کرسی ریاستش به قالیباف بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. قالیباف عملا با استفاده از کلیدواژه سعی در تحمیل منویات بودجه‌ای خود به دولت در آخرین ماه‌های فعالیتش را داشت ولی از قرار معلوم بودجه 1400 نه‌تنها خواسته‌های او را فراهم نکرده، بلکه بعضا با انتقادات تند و تیز نمایندگان نیز مواجه شده؛ به‌طوری که حداقل 2 عضو کمیسیون برنامه و بودجه و 3 عضو کمیسیون اقتصادی صراحتا از لزوم رد کلیات قانون بودجه در مجلس سخن به میان آوردند و رسانه‌های اصولگرا نیز در این مسیر به حمایت از آنان پرداختند. شنیده‌های روزنامه اعتماد از هیات‌رییسه مجلس نیز حاکی از موافقت آنان با رد کلیات بودجه است. سید مصطفی میرسلیم، عضو کمیسیون اصل 90 و نماینده تهران در مجلس نیز سه‌شنبه شب و در جریان نشست خبری خود که ایسنا آن را منتشر کرد، از احتمال رد قانون بودجه گفت و تاکید کرد: «نفت باید برای کارهای زیربنایی هزینه شود نه پرداخت حقوق. اینها مواردی است که نیاز است اصلاحاتی در بودجه انجام شود و با توجه به اینکه مخالفان زیادی در مجلس وجود دارد، احتمال رد کلیات بودجه نیز می‌رود.» بدین ترتیب و باتوجه به روابط این روزهای دولت و مجلس و جدال‌های صریح و بی‌پرده قالیباف و روحانی با یکدیگر بر سر یک طرح اقتصادی و یک طرح سیاسی، به نظر می‌رسد سومین رد کلیات قانون بودجه در تاریخ جمهوری اسلامی رقم خواهد خورد. روحانی اگرچه در مجلس دهم نیز شاهد رد کلیات بودجه بود ولی به خوبی می‌داند در مجلس دهم نه خبری از علی لاریجانی و محمدرضا عارف است و نه غلامرضا تاجگردون در کمیسیون تلفیق بودجه.
منبع: اعتماد