تناقض فِرمی یا پارادوکس فِرمی (Fermi Paradox) به عدم مشاهده تمدنهای فرازمینی در کیهان اشاره دارد. در حالی که تخمینهایی مانند معادله «دریک» پیشبینی میکنند که باید بتوان تعداد زیادی از این تمدنهای هوشمند فرازمینی را در پهنه کهکشان یافت. انریکو فرمی، (1954-1901) این پارادوکس را پس از گفتگویی دوستانه که با مایکل اچ هارت داشت، مطرح کرد و به نام او مشهور شد.
پیشچاپ یک مقاله که در پایگاه دادههای arXiv منتشر شده نشان میدهد که ممکن است سیاراتی که میزبان حیات هستند، برای فرازمینیهای هوشمند جالب نباشد. آمری واندل، اخترفیزیکدان و نویسنده این تحقیق، در این مقاله نوشت: اگر حیات در بسیاری از سیارات کهکشان تکامل یافته است، احتمالاً فرازمینیها بیشتر به سیاراتی علاقهمند هستند که در آن نشانههایی نه تنها از زیست شناسی، بلکه فناوری هم وجود داشته باشد. این مقاله هنوز مورد بررسی همتایان او قرار نگرفته است.
این تحقیقات پارادوکس فرمی را بررسی میکند، که معتقد است با توجه به قدمت جهان، این احتمال وجود دارد که فرازمینیهای هوشمند تاکنون سفرهای فضایی به دوردست انجام داده باشند، و بنابراین، این احتمال وجود دارد که آنها از زمین نیز دیدن کرده باشند. این واقعیت که آنها (تا جایی که ما می دانیم) سفری به زمین نداشتهاند، ممکن است دلیلی بر این باشد که هیچ حیات هوشمند دیگری در کهکشان راه شیری وجود ندارد.
اما کارشناسان توضیحات دیگری برای غیبت فرازمینیهای ارائه کردهاند. آنها میگویند: شاید فرازمینیها در گذشته و قبل از تکامل انسان یا توانایی انسان در ثبت این دیدارها، از زمین دیدن کرده باشند. یا شاید سفر فضایی طولانی مدت دشوارتر از آنچه تصور میشود باشد. ممکن است فرازمینیها به تازگی توانسته باشند تمدن پیشرفتهای را ایجاد کنند و تا به حال نتوانستهاند به زمین برسند. یا عمدا تصمیم گرفته اند که کیهان را کشف نکنند. حتی ممکن است آنها یکدیگر را به قتل رسانده باشند.
واندل در این مقاله جدید توضیح احتمالی دیگری را ارائه میدهد: این که زندگی واقعاً در کهکشان راه شیری در جریان است. اگر بسیاری از سیارات صخرهای که در منطقه قابل سکونت ستارگان میچرخند، میزبان حیات باشند، احتمالاً بیگانگان منابع خود را برای ارسال سیگنال به همه آنها هدر نخواهند کرد، زیرا ممکن است همه این تلاشها اشتباها برای برقراری ارتباط با جلبکهای فرازمینی یا آمیبها باشد.
اگر زندگی در جریان باشد، فرازمینیهای هوشمند احتمالاً به نشانههای فناوری علاقه بیشتری دارند. اما ممکن است تشخیص سیگنالهای فنی سخت باشد. زمین تنها از دهه 1930 سیگنالهای قابل تشخیص از فضا (به شکل امواج رادیویی) را منتشر کرده است. در تئوری، این سیگنالها تاکنون به بیش از 15000 ستاره و سیاره در حال گردش آنها رسیده است، اما این مقدار اندک نسبت به 400 میلیارد ستاره موجود در کهکشان راه شیری بسیار ناچیز است. به علاوه واندل می گوید، بازگشت پاسخ هر پیامی از سوی فرازمینیها به زمان نیاز دارد، بنابراین از زمانی که زمین شروع به پخش امواج صوتی به خارج از سیاره کرده است، فقط ستارههایی که در فاصله 50 سال نوری زمین قرار دارند امکان پاسخگویی خواهند داشت.
حتی بدتر از آن، قدیمیترین سیگنالهای رادیویی زمین عمداً در فضا پخش نشدهاند، بنابراین احتمالاً پس از گذشت حدود یک سال نوری آنقدر مخدوش شدهاند که بیگانگان قادر به تشخیص آنها نخواهند بود. (زمینیها اولین پخش عمدی پرقدرت را برای فرازمینیها با پیام آرسیبو در سال 1974 ارسال کردند که این سیگنالها به سمت خوشه ستارهای کروی M13 هدایت شد. برخی از دانشمندان فکر میکنند زمان آن رسیده تا پیام دیگری ارسال کنند.)
واندل به این نتیجه رسیده است که با وجودی که تمدنهای هوشمند بسیار زیادی میتوانند در بیش از 100 میلیون سیاره از نظر فناوری پیشرفته در کهکشان راه شیری باشد، این احتمال وجود دارد که سیگنال های زمین به حیات های هوشمند دیگر نرسیده باشند. واندل نوشت: با این حال، با گذشت زمان، و همانطور که سیاره ما بیشتر و بیشتر گفتگوهای رادیویی را پخش میکند، احتمال اینکه سیگنالهای تکنولوژیکی زمین شنوندگان هوشمندی پیدا کنند بیشتر میشود.
او نوشت، یافتهها نشان می دهند که شاید هیچ تمدن هوشمندی در فاصله 50 سال نوری تا سیاره ما نباشد. اما زندگی هوشمند هنوز هم میتواند در جایی از کیهان وجود داشته باشد - آنها فقط منتظر تماس ما هستند.